W 1950 r., po połączeniu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, powstało Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. W jego strukturze, dwa lata później, w 1952 r., zostało utworzone w Lublinie Koło Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja Stanisława Pajdowskiego jako jedno z pierwszych kół przewodnickich w Polsce.
Z tej okazji Zarząd Koła Przewodników przy współpracy z Zarządem Oddziału Miejskiego PTTK im. Aleksandra Janowskiego zorganizował Ogólnopolską Sesję Przewodnicką poświęconą walorom krajoznawczym miasta i regionu oraz przewodnictwu turystycznemu. Sesję patronatem honorowym objęli: Krzysztof Hetman – Marszałek Województwa Lubelskiego i Krzysztof Żuk – Prezydent Miasta Lublina. Popularyzację sesji zapewnili organizatorom: lubelski ośrodek Telewizji Polskiej, Radio Lublin, „Kurier Lubelski” i portal „Nasze Miasto Lublin”.
W historycznym gmachu Trybunału Koronnego w dniu 14 września br. dokonano otwarcia sesji, które zostało poprzedzone odegraniem hejnału miejskiego z 1686 r. i ogłoszeniem jej przez miejskiego klikona.
W uroczystościach wzięło udział ponad 100 osób: wicewojewoda lubelski – Marian Starownik, przedstawiciele samorządu wojewódzkiego, sekretarz Urzędu Miasta Lublina – Andrzej Wojewódzki, wiceprezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego – Andrzej Gordon, przedstawiciele Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych i Komisji Przewodnickiej ZG PTTK – Anna Sierpińska i Ewa Samiec, Kanclerz Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola – Henryk Stefanek, muzealnicy, kapelan przewodników turystycznych – ks. Andrzej Juźko oraz przedstawiciele firm lubelskich, organizacji turystycznych i kół przewodnickich z 25 miast Polski: Białegostoku, Częstochowy, Gdańska, Gdyni, Katowic, Kazimierza Dolnego, Krakowa, Lęborka, Łodzi, Łowicza, Malborka, Nałęczowa, Ojcowa, Ostrowa Wlkp., Płocka, Przemyśla, Puław, Rybnika, Rzeszowa, Szczecina, Warszawy, Włodawy, Wrocławia, Zamościa i Lublina.
Gości powitali: Andrzej Wasilewski – prezes Zarządu Oddziału Miejskiego PTTK im. Aleksandra Janowskiego w Lublinie i Maria Wiśniach – prezes Zarządu Koła Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja Stanisława Pajdowskiego. Podczas sesji referaty wygłosili: Tadeusz Sobieszek – Członek Honorowy PTTK, Prezes Głównej Komisji Rewizyjnej PTTK: Walory krajoznawcze Lublina i regionu źródłem promocji turystycznej, Maria Wiśniach – prezes Koła Przewodników Miejskich i Terenowych PTTK: Historia przewodnictwa turystycznego w Lublinie w latach 1952 – 2012 (z prezentacją multimedialną) i Ewa Hadrian – kustosz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego: Lublin i Lubelszczyzna w twórczości pisarzy polskich.
Z okazji 60-lecia działalności Koła Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja Stanisława Pajdowskiego wydano okolicznościową kartkę ze zdjęciem Pałacu Czartoryskich, dawnej siedziby Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego oraz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Lublinie, informator z opisem trasy wycieczki krajoznawczej oraz publikację, w której znalazły się artykuły: Tadeusza Sobieszka o Patronie Koła Przewodników Miejskich i Terenowych PTTK - Mikołaju Stanisławie Pajdowskim oraz Marii Wiśnioch o przewodnictwie turystycznym w Lublinie w latach 1952 – 2012..
Na zakończenie Sesji uczniowie ze Szkoły Podstawowej nr 30 im. Króla Kazimierza Wielkiego pod kierunkiem pedagogów Elżbiety Satowskiej i Weroniki Lameńskiej zaprezentowali gościom inscenizację poświęconą Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu.
Zasłużonym przewodnikom wręczono odznaczenia państwowe i resortowe oraz odznaki i dyplomy Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Złotym Krzyżem Zasługi zostali odznaczeni: Stanisław Santarek i Stanisław Pasikowski, Srebrnym Krzyżem Zasługi – Irena Kowalczyk i Anna Rudzka, Brązowym Krzyżem Zasługi – Krystyna Miazek i Barbara Michalska.
Odznakę Za Zasługi dla Turystyki otrzymały Krystyna Basista i Barbara Kuśmiderska, Odznakę Zasłużony dla Kultury Polskiej – Mieczysław Kseniak, Dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Marta Denys. Medale Prezydenta Miasta Lublin – Irena Dudek, Krystyna Figiel, Marek Kasprzyk i Krzysztof Kuśmirek.
Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego wyróżnił Złotą Honorową Odznaką PTTK: Wiesławę Brzuś i Barbarę Ruszniak, Srebrną Honorową Odznaką PTTK – Danutę Grudzień i Annę Partykę. Krajowy Samorząd Przewodników Turystycznych PTTK przyznał Odznakę Zasłużony Przewodnik PTTK – Andrzejowi Jabłonowskiemu i Hannie Wyszkowskiej. Dyplom ZG PTTK otrzymali: Beata Cioczek, Ryszard Łoziński i Tomasz Rudzki.
Prezes Zarządu Oddziału Miejskiego PTTK, Andrzej Wasilewski i prezes Zarządu Koła Przewodników Miejskich i Terenowych, Maria Wiśnioch wręczyli Odznaki i dyplomy jubileuszowe byłym prezesom Koła Przewodników: Teresie Libuchowej, Irenie Buczek, Tadeuszowi Sobieszkowi, Hannie Wyszkowskiej, Marcie Denys, Jerzemu Mleczkowi, Wandzie Kwietniewskiej, Witoldowi Szuleckiemu, Barbarze Kuśmiderskiej i Markowi Kasprzykowi.
Dyrektor Państwowego Muzeum na Majdanku Tomasz Kranz ufundował nagrody książkowe przewodnikom współpracującym z muzeum w zakresie edukacji historycznej w miejscach pamięci: Marcie Denys, Irenie Kowalczyk, Magdalenie Pokrzyckiej-Walczak, Maciejowi Sobczyńskiemu i Krystynie Tatarczak.
Listy gratulacyjne i dyplomy uznania skierowali do Jubilatów: Jolanta Szołno-Koguc – Wojewoda Lubelski, Krzysztof Hetman – Marszałek Województwa Lubelskiego, Stanisław Kawęcki – przewodniczący Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych i Komisji Przewodnickiej Zarządu Głównego PTTK, Zygmunt Nasalski – dyrektor Muzeum Lubelskiego, prof. Lech Pajdowski – syn Patrona Koła Przewodników PTTK oraz przedstawiciele kół przewodnickich z 24 miast Polski. Prezydent Krzysztof Żuk przekazał dla Zarządu Koła Przewodników Miejskich i Terenowych im. Mikołaja Stanisława Pajdowskiego Medal Prezydenta Miasta Lublina w uznaniu zasług wniesionych na rzecz promowania miasta i szlaków turystycznych Lubelszczyzny.
W dniach 15 - 16 września dla uczestników sesji zorganizowano wycieczkę krajoznawczą na trasie: Lublin – Kozłówka – Romanów – Jabłoń – Włodawa – Łańcuchów, którą prowadzili przewodnicy lubelscy: Krystyna Basista, Stanisław Santarek i Wiesław Wiącek oraz zwiedzanie Lublina „Szlakiem Znanych Lublinian” i „Szlakiem Jagiellońskim”. Gości po Starym Mieście oprowadzali: Krystyna Basista, Irena Kowalczyk, Beata Petkiewicz i Tomasz Rudzki. W niedzielę, 16 września, w archikatedrze lubelskiej została odprawiona msza św. koncelebrowana w intencji przewodników turystycznych oraz za zmarłych członków Koła. Koncelebrze przewodniczył JE bp Ryszard Karpiński w asyście ks. prałata Ryszarda Lisa, ks. prałata Adama Lewandowskiego i ks. kapelana Andrzeja Juźko.
Na łamach prasy lokalnej, w ośrodkach radiowych i telewizyjnych oraz na portalach internetowych ukazały się obszerne relacje z obchodów 60-lecia przewodnictwa turystycznego w Lublinie.
Maria Wiśnioch