Opisy fotogalerii
Sesja Popularno-naukowa „Uwarunkowania Pracy Przewodnika Turystycznego Na Terenie Nekropolii Na Przykładzie Warszawy”
W dniach 9 – 10 listopada 2013 r. odbyła się w Warszawie sesja popularno-naukowa „Uwarunkowania pracy przewodnika turystycznego na terenie nekropolii na przykładzie Warszawy” zorganizowana przez Warszawski Oddział Przewodników PTTK. Pomysł zorganizowania sesji o tak nietypowej tematyce powstał w czasie II Ogólnopolskiego Forum Przewodników Turystycznych w Międzyzdrojach (10 – 12 lutego 2012 r.), przy okazji wygłoszonego przez Pawła Dotrywa wykładu „Nekropolia – specyficzny obszar pracy przewodnika”. Zorganizowana w ogłoszonym przez ZG PTTK Roku Przewodników Turystycznych Sesja zrealizowała założenia „Akademii Przewodnickiej” związane z dokształcaniem i doskonaleniem zawodowym przewodników turystycznych.
Sesja została zorganizowana przy współpracy Stołecznego Biura Turystyki, Mazowieckiego Forum Oddziałów PTTK, Warszawskiego Koła Przewodników Miejskich PTTK oraz przy wsparciu Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK. Marszałek Województwa Mazowieckiego objął imprezę honorowym patronatem. Całość zaplanowana została jako połączenie wykładów z możliwością zwiedzenia z przewodnikiem różnych nekropolii, w sposób zgodny z zasadami metodyki. Zorganizowanie tej sesji w Warszawie miało głębokie uzasadnienie z powodu możliwości pokazania różnych cmentarzy (komunalnych, wojskowych, wojennych, wyznaniowych) położonych w niewielkiej od siebie odległości. Uczestnikami Sesji mogli być wszyscy chętni członkowie PTTK, chociaż tematycznie skierowana była głównie do kadry przewodnickiej. Udział w Sesji wzięło łącznie 120 osób.
Goście z całej Polski (prawie 40 osób) przyjechali do Warszawy już w piątek wieczorem 8 listopada. W sobotę rano, zarówno goście spoza Warszawy, jak i przewodnicy warszawscy ruszyli na zaplanowaną wycieczkę trasą: Białołęka – Kiełpin – Palmiry. Pierwszym punktem wycieczki, była wizyta na cmentarzu ewangelickim, na którym znajdują się groby tzw. kolonistów niemieckich, luteran, potomków holenderskich osadników zwanych popularnie „Olędrami”.
Droga do drugiego punktu wycieczki biegła nowym warszawskim Mostem im. Marii Skłodowskiej-Curie na lewy brzeg Wisły, a następnie popularną „siódemką” do Kiełpina, niewielkiej miejscowości graniczącej z podwarszawskimi Łomiankami. Uczestnicy Sesji odwiedzili tam cmentarz parafialny z kwaterami wojennymi z okresu II wojny światowej. Na cmentarzu parafialnym obejrzeli kwaterę dawnych właścicieli okolicznych terenów, rodziny Pothsów oraz osób zasłużonych dla lokalnej społeczności. W kwaterach wojennych pochowano ok. 2500 osób: żołnierzy armii „Poznań” i „Pomorze” poległych podczas próby przebicia się do walczącej Warszawy, ułanów 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich poległych podczas szarży pod Wólką Węglową, partyzantów Zgrupowania AK „Kampinos”, a także więźniów Pawiaka. Osobne miejsce zajmuje pomnik poświęcony załodze amerykańskiego samolotu B-17G (noszącego nazwę „I`ll seeing sou” („Do zobaczenia”), niosącego pomoc dla Powstania Warszawskiego, zestrzelonego nad pobliskim Dziekanowem Leśnym 18 września 1944 roku.
Trzecim i ostatnim punktem programu, był cmentarz wojenny w Palmirach, miejsce masowych egzekucji dokonywanych na mieszkańcach Warszawy w latach 1939 – 1943. Wizytę w Palmirach rozpoczęła się od zwiedzania nowej ekspozycji muzealnej prezentującej nie tylko zagadnienia związane z egzekucjami, ale i ruchem oporu na terenie Puszczy Kampinoskiej od czasów Powstania Styczniowego. Na cmentarzu, na którym spoczywa ponad 2 tysiące pomordowanych, uczestnicy odwiedzili groby znanych osób, tj. Mieczysław Niedziałkowski, Janusz Kusociński, Maciej Rataj, bł. ks. Zygmunt Sajna.
Po południu wszyscy chętni uczestniczyli w wykładach, które odbyły się w sali konferencyjnej Dzielnicowego Biura Finansów Oświaty Praga Południe m.st. Warszawy przy ul. Grochowskiej 262. Zebranych powitała prezes Warszawskiego Oddziału Przewodników PTTK Joanna Lipińska – główny organizator Sesji. Wśród gości obecni byli: przedstawiciel Stołecznego Biura Turystyki, p. Marek Kilarski; przedstawiciele Komisji Przewodnickiej ZG PTTK i Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK: Stanisław Kawęcki, Barbara Kopydłowska, Jacek Delert, Ewa Samiec, Barbara Ząbczyk-Chmielewska, Krzysztof Hudzik; przedstawiciele Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK Województwa Mazowieckiego: Jacek Delert, Ewa Stangrodzka, przedstawiciele zarządu Warszawskiego Oddziału Przewodników PTTK, zarządu Warszawskiego Koła Przewodników Miejskich PTTK, Warszawskiego Koła Przewodników Terenowych PTTK oraz wszystkich przewodników, którzy przybyli na Sesję z Bytomia, Chorzowa, Chrzanowa, Ciechanowa, Cieszyna, Gdańska, Gdyni, Katowic, Lublina, Łodzi, Olsztyna, Opola, Pabianic, Płocka, Puław, Siedlec, Torunia, Włocławka, Wrocławia, Zamościa i oczywiście z Warszawy. Zgromadzonych licznie przewodników i zaproszonych gości przywitał również przewodniczący Komisji Przewodnickiej ZG PTTK i Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK, kol. Stanisław Kawęcki. Następnie przewodnicy wysłuchali zaplanowanych wykładów, a w przerwie mogli z prelegentami przedyskutować nurtujące ich problemy. Tematami poszczególnych wystąpień były:
1. Historia cmentarzy warszawskich – Karol Mórawski
2. Wileńska Rossa i Cmentarz Łyczakowski – Justyna Tworek
3. Symbolika cmentarna – Anna Przygoda-Golenia
4. Metodyka oprowadzania po cmentarzach – Paweł Dotraw.
Wszyscy uczestnicy otrzymali okolicznościowy biuletyn wydrukowany przez Warszawski Oddział Przewodników PTTK. W czasie przerwy można było również uzyskać autograf od wykładowcy p. Karola Mórawskiego – autora przewodnika historycznego „Cmentarze warszawskie”.
Wieczorem w siedzibie Warszawskiego Oddziału Przewodników PTTK odbyło się spotkanie poświęcone pamięci Jacka Kowalewskiego, byłego Prezesa WOP PTTK. Przybyli na nie warszawscy przewodnicy i przyjaciele Jacka oraz zaprzyjaźnieni przewodnicy z całej Polski: z Wrocławia, Grudziądza, Ciechanowa, Cieszyna, Chrzanowa, Lublina, Puław, Włocławka, Opola, Gdańska. Oglądaliśmy zdjęcia, dzieliliśmy się wspomnieniami. Czuliśmy obecność Jacka wśród nas.
W dniu 10.11.2013 r. uczestnicy Sesji wzięli udział w wybranym (jednym z trzech) spacerze obejmującym najbardziej charakterystyczne zespoły cmentarzy warszawskich: 1. Cmentarz Stare Powązki, Cmentarz Wojskowy na Powązkach – prowadziła kol. Barbara Dobielecka, 2. Cmentarz Żydowski, Cmentarz Karaimski – prowadził kol. Michał Pilich, 3. Cmentarz Ewangelicki, Cmentarz Muzułmański – prowadził kol. Paweł Dotryw.
Do zwiedzania (bezpłatnie) wybranych cmentarzy warszawskich, w ramach akcji „Przewodnicy zapraszają”, w oddzielnych grupach, zaproszeni zostali w dniu 10.11.2013 r. mieszkańcy Warszawy i okolic. Przygotowano dla nich 7 tras na 5 warszawskich cmentarzach (Stare Powązki, Powązki Wojskowe, Cmentarz Żydowski, Cmentarz Karaimski, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski), po których oprowadzało 7 przewodników z Warszawskiego Koła Przewodników Miejskich PTTK:
Do sprawnej organizacji Sesji przyczyniła się również restauracja „Magat” przy Pl. Grzybowskim 12/16, w której spożywali posiłki uczestnicy Sesji.
Joanna Lipińska
fot. Joanna Lipińska, Jacek Delert, Arkadiusz Zygmunt
