W dniach 28-29.01.2017 r. odbył się w Skarżysku-Kamiennej XLVI Ogólnopolski Zjazd Przewodników Świętokrzyskich. Jego głównymi organizatorami byli: Samorząd Przewodników Turystycznych PTTK Województwa Świętokrzyskiego i Koło Przewodników Świętokrzyskich, działające przy Oddziale Miejskim PTTK w Skarżysku-Kamiennej. Współorganizatorzy to: Starostwo Powiatowe w Skarżysku-Kamiennej, Miasto i Gmina Skarżysko-Kamienna, Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej oraz Zakłady MESKO S.A. Zespół organizacyjny stanowili Kol.: Witold Zajączkowski, Robert Kamiński, Zbigniew Pawlik i Kazimierz Micorek, którym pomagały Kol. Maria Micorek i Małgorzata Góralska oraz przewodnczki i przewodnicy ze skarżyskiego koła przewodników. Na miejsce obrad, swojej wspaniałej sali atrium, użyczyło Miejskie Centrum Kultury im. Leopolda Staffa w Skarżysku-Kamiennej. Bazę noclegową stanowił Hotel "Paradiso" w Suchedniowie.
Tradycyjnie, zjazd składał się z trzech części: plenarnej, kanonu krajoznawczego miejsca zjazdu i wycieczki w jego okolicy. Zjazd prowadził Kol. Kazimierz Micorek, który po otwarciu, powitał gości oraz uczestników i oddał głos gospodarzom miasta i powiatu. Andrzej Brzeziński, zastępca prezydenta Skarżyska-Kamiennej, przedstawił zebranym aktualne problemy miasta i plany jego rozwoju. Jednym z planowanych przedsięwzięć jest budowa centrum turystycznego na Bernatce, co w prezentacji przedstawił Pan Mirosław Hejduk z Fundacji Promocji i Rozwoju Polski Wschodniej. Ciepłe słowa do uczestników skierowali także: Jerzy Żmijewski - Starosta Skarżyski i Jacek Kowalczyk Dyrektor Departamentu Promocji, Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego w Kielcach. Ten ostatni wyraził opinię, że prowadzone są intensywne rozmowy na temat przywrócenia uprawnień państwowych dla przewodników terenowych i miejskich, co szczególnie ucieszyło słuchaczy. Następnie odbyło się "blachowanie" nowych przewodników, podczas którego dziewięcioro absolwentów ubiegłorocznego kursu złożyło ślubowanie przewodnickie i otrzymało z rąk Kol. Jacka Delerta - Wiceprzewodniczącego Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK i Komisji Przewodnickiej ZG PTTK, odznaki „Przewodnik Świętokrzyski”
Po części oficjalnej rozpoczęły się wykłady w trakcie których wybitni specjaliści przedstawili zebranym wiele ciekawych i mało znanych informacji historycznych i przyrodniczych dotyczących Skarżyska-Kamiennej i jego okolic.
dr Piotr Kardyś, ze skarżyskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, przedstawił wykład pt.: Rezerwat Rydno - przeszłość i teraźniejszość, w którym omówił historię odkrycia, powstania i stan obecny tego wyjątkowego zespołu obiektów ze starszej epoki kamiennej, gdzie wydobywano hematyt i gdzie znaleziono artefakty związane z obozowiskami łowców mamutów. Swoją wypowiedź zilustrował ciekawą prezentacją multimedialną.
Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa skarżyskiego starostwa - mgr Ryszard Sowa, w referacie pt.: Góry Świętokrzyskie - poligon prac ks. prof. Włodzimierza Sedlaka, zapoznał zebranych z życiorysem i dokonaniami tego wybitnego naukowca i kapłana, twórcy bioelektroniki, który tak silnie związany był ze Skarżyskiem. W swoim wystąpieniu zawarł wiele unikatowych wspomnień o osobie ks. profesora.
dr Barbara Kasprzyk z Muzeum Sztuki w Łodzi zaprezentowała wykład pt.: Spacerkiem po Milicy - dziedzictwo architektury PRL-u., w którym przedstawiła nie tylko samą dzielnicę miasta ale także rozwój całego układu urbanistycz-nego Skarżyska na przestrzeni dziejów. Ilustracją do wykładu były archiwalne plany, dokumenty i fotografie, ujęte w interesującą prezentację.
Duża porcja wiedzy zaostrzyła apetyty uczestników zjazdu. Tym chętniej udali się na przerwę podczas której mogli zjeść wyjątkowo smaczny gulasz z kaszą przygotowany przez członków Klubu Inicjatyw Społecznych MOPS w Skar-żysku-Kamiennej. Było też ciasto, kawa, herbata i soki. Po posiłku powrócono na salę atrium.
Ostatnim wykładem było wystąpienie mgr Andrzeja Staśkowiaka, znanego skarżyskiego przyrodnika i fotografika. Zaprezentował on wykład pt.: Jowisz maluje motyle, w którym, wychodząc od renesansowego obrazu Dosso Dossiego, w bardzo umiejętny i ciekawy sposób przedstawiła motyw motyla w religii, historii, sztuce i przyrodzie. Wykład zakończyła galeria motyli występujących w okolicach Skarżyska. Całość zilustrowana była znakomitymi fotografiami, które w ciągu ponad trzydziestu lat swojej pasji, wykonał autor wykładu.
Po części referatowej uczestnicy zjazdu udali się na zwiedzanie miasta, zapoznając się w ten sposób z kanonem krajoznawczym Skarżyska-Kamiennej. Trasa spaceru wiodła z MCK do Sanktuarium Matki Bożej Ostrobramskiej, i z pow-rotem, przez Milicę do MCK. Sanktuarium, które jest wierną kopią wileńskiej Ostrej Bramy, mogliśmy zwiedzić dzięki dobroci Ks. prałat dr Jerzego Karbownika, proboszcza tutejszej parafii. Z historią powstania i stanem obecnym sanktuarium i bazyliki zapoznała nas Pani Agnieszka Polak. Następnie odbyliśmy wieczorny spacer po osiedlu Milica, które jest najstarszą, pochodzącą z XII w., nazwą miejscową z terenu Skarżyska. Kol. Witold Zajączkowski ze znawstwem i zapałem odkrywał przed nami uroki i tajniki socrealistycznej architektury tego osiedla. Po spacerze uczestnicy zjazdu udali się do Hotelu Paradiso w Suchedniowie, gdzie dokonano zakwaterowania i przygotowań do wieczornej imprezy.
Tegoroczna biesiada przewodnicka odbyła się w karczmie grillowej. Nastrojowa, drewniana architektura karczmy i ogień trzaskający w palenisku stworzyły dobrą atmosferę i sprzyjały zabawie. Przy muzyce, w wykonaniu zaprzyjaźnio-nego już na nami Pan Witolda Pykosza i napojach turystycznych, bawiliśmy się do 2:00 nad ranem. Sił dodawały nam doskonałe dania z grilla przygotowane przez obsługę hotelową. Były tańce, śpiewy i konkursy, w których szczególnie ochoczo brały udział nasze koleżanki z Sandomierza.
W drugim dniu zjazdu uczestnicy zapoznawali się z najciekawszymi miejscami i obiektami powiatu skarżyskiego. Autokary wycieczkowe prowadzili Kol. Witold Zajączkowski i Robert Kamiński. Jako pierwsze odwiedzili Muzeum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, które upamiętnia tragiczne wydarzenia z lata 1943 r. W muzeum zapoznali się z ekspozycją po której oprowadzała Pani Ewa Kołomańska oraz obejrzeli film zawierający m.in. relacje świadków tych tragicznych wydarzeń. Na miejscu pochówku ofiar, przy pomniku, minutą ciszy uczcili pamięć pomordowanych. Następnie z Michniowa, przez Suchedniów, przejechaliśmy do Muzeum im. Orła Białego, które mieści się w Rejowie, w budynku dawnego zarządu huty. Prezentowana tu jest ekspozycja poświęcona historii Skarżyska oraz wystawa militariów. Szczególne wrażenie robi ekspozycja plenerowa na której zobaczyć można samochody, czołgi, działa, rakiety i samoloty używane w wojsku polskim. Najciekawszym i największym eksponatem jest kuter torpedowy, jedyny taki obiekt na sródlądziu. Podziwiać tu też można ruiny wielkiego pieca rejowskiego. Przy ruinach pieca Kol. Tomek Juchniewicz i Grzesiek Borys stworzyli namiastkę praosady Rydno, którą odwiedzili również uczestnicy zjazdu.
Z Rejowa przejechaliśmy do Zakładów MESKO S.A., które powstały jako Państwowa Fabryka Amunicji w okresie międzywojennym. Pod przewodnictwem Pana Tomasza Sztompke zwiedziliśmy zakładową izbę tradycji, w której obejrzeliśmy ekspozycję poświęconą historii zakładów oraz aktualnie produkowanych wyrobów. Amunicja strzelecka, pociski do Leopardów i rakiety ziemia-powietrze wzbudziły zainteresowanie szczególnie męskiej części uczestników zjazdu. Następnie udaliśmy się na uroczysko Brzask, gdzie znajduje się miejsce egzekucji 760 Polaków, straconych przez hitlerowskich okupantów w ramach akcji AB, w czerwcu 1940 r.. Pamięć pomordowanych uczestnicy zjazdu uczcili minutą ciszy i zapaleniem zniczy na pomniku.
Ostatnim punktem programu było ciepłe danie na rozstanie, które przygotowało dla nas Centrum Pielgrzymkowe działające przy skarżyskim sanktuarium. Tu też odbyło się zakończenie zjazdu podczas którego organizatorzy krótko podsumowali zjazd i podziękowali uczestnikom za udział. Z kolei uczestnicy zjazdu skierowali do organizatorów wiele pochlebnych opinii i podziękowań, chwaląc ciekawy program i dobrą organizację.
W zjeździe wzięło udział łącznie 101 przewodników, 4 wykładowców i 10 przedstawicieli władz samorządowych powiatowych i gminnych oraz współorganizatorów. Uczestnicy reprezentowali 22 środowiska przewodnickie z kraju: Warszawa, Kraków, Puławy, Radom, Olkusz, Szczecin, Chrzanów, Tychy, Żyrardów, Zawiercie, Kłodzko, Wieliczka, Dębica, Kudowa-Zdrój, Tarnowskie Góry, Ciechanów oraz regionu świętokrzyskiego: Skarżysko-Kamienna, Końskie, Starachowice, Ostrowiec Św., Sandomierz i Kielce. Opierając się na opinii uczestników, zjazd należy zaliczyć do udanych.
Robert Kamiński
Sekretarz Zarządu
Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK
Województwa Świętokrzyskiego