Już po raz szósty urocza Pszczyna gościła kandydatów do tytułu „Przewodnik – Krasomówca”. Po jakże udanym Konkursie w ubiegłym roku, powołano Komitet Organizacyjny, który miał za zadanie przygotować organizacyjnie tegoroczne zmagania. Nastał czas oczekiwań na zgłoszenia. Nie trwało to długo. Jako pierwsi zameldowali swoją gotowość przewodnicy z Międzyzdrojów, później z Sanoka, Poznania i Warszawy.
Ustalono także skład Jury w osobach:
- kol. Jacek Delert (Warszawa) – przewodniczący, kulturoznawca, laureat konkursu w Golubiu Dobrzyniu w 2008 r.,
- Weronika Zawisza-Grzanka (Pszczyna) – polonista, Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego w Pszczynie,
- Maria Kopeć (Bytom) – etnolog, kulturoznawca,
- Małgorzata Wójcik (Pszczyna)– kulturoznawca, Muzeum Zamkowe w Pszczynie,
- kol. Andrzej Konarski (Wrocław) – laureat konkursu w Golubiu-Dobrzyniu w 1977 r.,
- kol. Stefan Zatoński (Złoty Potok)–doktor polonista, kilkukrotny finalista konkursu w Golubiu-Dobrzyniu,
- kol. Konrad Kołakowski (Zabrze) – ubiegłoroczny laureat konkursów w Pszczynie oraz w Golubiu-Dobrzyniu.
Postanowiono, że w Sekretariacie pracować będą kol.kol.: Maria Łapińska, Helena Witkowska i Witold Brol. Kol. Adam Lapski będzie odpowiedzialny za obsługę medialną, a kol. Ryszard Ziernicki otrzymał zadanie prowadzenia Konkursu i czuwanie nad całością.
W piątek, 22 marca 2019 r. już od rana witaliśmy pierwszych zawodników i obserwatorów. Po kolacji odbyło się losowanie kolejności wystąpień w eliminacjach, a następnie Maria Kopeć przeprowadziła krótkie szkolenie metodyczne dla startujących.
W sobotę, 23 marca nasze drogi wiodły do Sali Audiowizualnej Stajni Książęcych Muzeum Zamkowego, gdzie kol. Henryk Motyka – wiceprezes Oddziału PTTK Ziemi Pszczyńskiej otworzył konkurs. Kol. Jacek Delert – przewodniczący Jury, przypomniał zasady regulaminu konkursu, a następnie kol. Ryszard Ziernicki poprosił na scenę pierwszą osobę z ustalonej listy startowej, Lista ta, wraz z tematami wystąpień, przedstawiała się następująco:
- kol. Anna Wołowska – Koło Przewodników Miejskich po GOP i Terenowych PTTK, Górnośląski Oddział PTTK w Katowicach – temat „Jan Kiepura”,
- kol. Przemysław Wieniawski – Warszawskie Koło Przewodników Miejskich PTTK w Warszawie – temat: „Po Krakowskim Przedmieściu z Bolesławem Prusem”,
- kol. Grażyna Włostowska – Koło Przewodników PTTK przy Oddziale PTTK im. Aleksandra Patkowskiego w Sandomierzu – temat: „Sandomierska Częstochowa”,
- kol. Magdalena Jakubowska – Klub Przewodników PTTK „Na Wyspach” w Międzyzdrojach – temat: „Miłość i bursztyny”,
- kol. Piotr Sroka – Koło Przewodników PTTK im. Marcelego Mottego przy Oddziale Poznańskim PTTK w Poznaniu – temat; „Zarys historii Ostrowa Tumskiego w Poznaniu”,
- kol. Katarzyna Pawlina – Klub Przewodników PTTK „Na Wyspach” w Międzyzdrojach – temat: „Tajemnica hrabiego von Fleminga”
- kol. Justyna Bury-Waduła – Warszawski Oddział Przewodników PTTK – temat: „Wędrówka serca Chopina”,
- kol. Edward Marszałek – Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych „Karpaty” w Sanoku – temat: „Wilcze kapliczki”,
- kol. Justyna Dropik – Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu – temat: „Trzy akty industrializacji”,
- kol. Robert Kocyło – Warszawskie Koło Przewodników Miejskich w Warszawie – temat: „Wybuchowa Rotunda”,
- kol. Dariusz Kapuściński – Koło Przewodników Turystycznych im. Antoniego Mizi w Bytomiu – temat: „25 lat na gałęzi, czyli wspomnienia muzealnego głuszca”.
Po jedenastu wystąpieniach jury udało się na naradę, a zebranym zaprezentował się zespół muzyczno-wokalny pod kierunkiem kol. Agnieszki Furtacz z Klubu Przewodników Turystycznych w Sosnowcu, z repertuarem piosenek turystycznych. Były brawa, bisy i ogromna, ciężka torba słodyczy dla wykonawców.
Na werdykt jurorów nie czekaliśmy długo. Ich decyzją do niedzielnego finału zakwalifikowali się: kol.kol. Justyna Bury-Waduła z Warszawy, Justyna Dropik z Zabrza, Magdalena Jakubowska z Międzyzdrojów, Edward Marszałek z Sanoka oraz Piotr Sroka z Poznania. Dokładną punktację poszczególnych jurorów i zawodników sekretariat udostępnił wszystkim zebranym wyświetlając punktację na ekranie. Startujący mieli możliwość przeanalizowania swojego wystąpienia na tle ocen konkurentów. Korzystali również z cennych uwag jurorów. Dalszą część oceny punktacji przeniesiono do kawiarenki, popijając wyśmienitą kawę i pałaszując pszczyńskie słodkości. Obiad pogodził dyskutantów, a wycieczka prowadzona przez kol. Henryka Skrobola z koła pszczyńskich przewodników do Promnic zakończyła dzień eliminacji.
Wieczorem sekretariat dokonał podsumowania głosowanie o nagrodę publiczności. Wynik został ujawniony dopiero w niedzielę, w trakcie ogłaszania wyników konkursu. Dokonano losowania wystąpień finałowych, a kol. Jacek Delert przypomniał zasady regulaminowe dotyczące wystąpień finałowych. A co się później działo, w trakcie biesiady przewodnickiej… nie wypada opisywać, bo była to typowa integracja przewodnicka, o co zadbali organizatorzy.
Niedziela, 24 marca – dzień finałowy. Piękna, słoneczna pogoda, a nasze drogi prowadzą do znanej nam już od sześciu lat, przyjaznej przewodnikom krasomówcom – Sali Lustrzanej Muzeum Zamkowego w Pszczynie. Tym, co dopiero pierwszy raz zobaczyli to cudo architektury pałacowej, oczy latały dookoła głowy, a aparaty fotograficzne pracowały cały czas.
Powoli sala zapełniała się widownią. Przybyli m.in.: Barbara Bandoła – starosta Powiatu Pszczyńskiego, Maciej Kluss – dyrektor Muzeum Zamkowego w Pszczynie, a także przedstawiciele Zarządu Głównego PTTK: kol. Marian Jurak – wiceprezes ZG PTTK, kol.kol. Jacek Czober, Stanisław Sikora i Wiesław Stachura – członkowie ZG PTTK, kol. Małgorzata Janota – członek Głównego Sądu Koleżeńskiego PTTK, kol. Henryk Motyka –członek Głównej Komisji Rewizyjnej PTTK, grupa Członków Honorowych PTTK, kol. Swietłana Koniuszewska – przewodnicząca Komisji Przewodnickiej ZG PTTK, kol. Adam Jakubowski – przewodniczący Krajowego Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK, kol. Stanisław Kawęcki – inicjator konkursów w Pszczynie oraz kol. Anna Skiendziel – laureatka konkursu z 2015 r. Wolnych miejsc ubywało bardzo szybko. Jak co roku dominował kolor przewodnickich polarów.
Kol. Jacek Czober i Ryszard Ziernicki powitali zaproszonych gości i wszystkich zebranych i oficjalnie rozpoczął się oczekiwany finał. Przewodniczący Jury kol. Jacek Delert przypomniał zasady regulaminowe i zgodnie z wylosowaną kolejnością rozpoczęło się przesłuchanie:
- kol. Magdalena Jakubowska – Klub Przewodników „Na Wyspach” w Międzyzdrojach – temat: „Obraz Cnotliwa niewiasta”,
- kol. Piotr Sroka – Koło Przewodników PTTK w Poznaniu – temat: „Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu”,
- kol. Justyna Bury-Waduła – Warszawski Oddział Przewodników PTTK w Warszawie – temat: „Stadion Narodowy”,
- kol. Justyna Dropik – Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu – temat: „Barbórka, czyli najważniejszy dzień w górniczym kalendarzu”,
- kol. Edward Marszałek – Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych „Karpaty” w Sanoku – temat: „Hules”.
Nowością regulaminową były dwuminutowe wystąpienia na określony temat. Organizatorzy przygotowali tematy związane z 100. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości: „Z czym kojarzą Ci się słowo Niepodległość?”, „Nasze symbole narodowe”, „Moja mała Ojczyzna”, „Ignacy Jan Paderewski a niepodległość” oraz „Obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległość w Twoim rejonie”. Po wystąpieniu ostatniego zawodnika Jury udało się na naradę, a zebrani goście pod kierunkiem kol. Henryka Skrobola mieli okazję zwiedzenia reprezentacyjnych sal Muzeum Zamkowego.
Drugą część niedzielnych finałów rozpoczął dyrektor Muzeum Zamkowego w Pszczynie Maciej Kluss, przedstawiając prace adaptacyjne i remontowe otrzymanego niedawno Pałacyku Daisy w Promnicach. Owacje otrzymał siedmioletni Janek Szkawran z Istebnej, laureat Konkursu Gwary Góralskiej, który zaprezentował temat „Baśnie z okolic Jaworzynki”. Młody góral wystąpił w stroju ludowym górali istebniańskim prezentując poszczególne jego elementy.
Następnie na wniosek Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK Województwa Śląskiego kol. Barbara Wachowska, nestorka z Koła Przewodników w Tychach została odznaczona Honorową Odznaką Przewodnika PTTK Województwa Śląskiego. Kol. Katarzyna Pawlina z Klubu Przewodników PTTK „Na Wyspach” w Międzyzdrojach z rąk wiceprezesa ZG PTTK otrzymała odznakę „Za pracę z młodzieżą”, a kol. Maria Łapińska otrzymała dyplom wpisu do Księgi Zasłużonych Działaczy PTTK Województwa Śląskiego. Kol. Konrad Kołakowski, ubiegłoroczny laureat Konkursów Krasomówczych w Pszczynie i w Golubiu-Dobrzyniu, z rąk kol. Anny Skiendziel – laureatki Konkursu Krasomowczego w Pszczynie w 2015 r. został koronowany na Króla Polskich Przewodników Krasomówców 2018 r. Na jego głowie znalazła się korona, a sam mógł zasiąść na tronie królewskim, co widownia nagrodziła brawami.
Przewodniczący Jury kol. Jacek Delert przystąpił do ogłaszania wyników Konkursu. Jako pierwszych poprosił uczestników sobotnich zawodów, którym nie udało się zakwalifikować do finału. Otrzymali ogromne brawa i upominki wraz z zaproszeniem na rok następny.
Kol. Jacek Delert odczytał następnie werdykt jury:
- V miejsce – kol. Justyna Dropik z Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu,
- III miejsce ex aequo – kol. Edward Marszałek ze Stowarzyszenia Przewodników turystycznych „Karpaty” w Sanoku i kol. Magdalena Jakubowska z Klubu Przewodników PTTK „Na Wyspach” z Międzyzdrojów,
- II miejsce – kol. Justyna Bury-Waduła z Warszawskiego Oddziału Przewodników PTTK z Warszawy,
- I miejsce – kol. Piotr Sroka z Koła Przewodników PTTK w Poznaniu.
Zaproszeni goście wręczyli nagrody w postaci szklanych statuetek wraz z upominkami ufundowanymi przez: ZG PTTK, marszałka województwa śląskiego, burmistrza Pszczyny, Związek Gmin Jurajskich, Śląską Organizację Turystyczną, Muzeum Zamkowe w Pszczynie, Miejskie Centrum Informacji i Turystyki w Piekarach Śląskich oraz Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach. Nagrodę publiczności – rzeźbę św. Barbary autorstwa Pawła Jałowiczorowicza – wręczył kol. Józef Polok z Istebnej. Nagrodę otrzymał Edward Marszałek. Natomiast marszałek województwa zachodniopomorskiego ufundował nagrodę dla kol. Magdaleny Jakubowskiej, a podobną nagrodę dla kol. Justyny Dropik ufundował marszałek województwa śląskiego.
Tegoroczny konkurs podsumowali wiceprezes ZG PTTK kol. Marian Jurak i starosta Powiatu Pszczyńskiego Barbara Bandoła. Oficjalnego zamknięcia VI Ogólnopolskiego Konkursu o tytuł „Przewodnik – Krasomówca” dokonała kol. Swietłana Koniuszewska.
Tekst: kol. Ryszard Ziernicki
Zdjęcia: kol. Adam Lapski