Opisy fotogalerii
65. Warsztaty Przewodnickie „Średniowieczny Śląsk”
W sobotę, 29 lutego 2020 r. odbyła się kolejna edycja Warsztatów Przewodnickich, których tematem był Średniowieczny Śląsk, a dokładniej średniowieczne pogranicze Śląska z Małopolską. Temat tych, jak i kolejnych zaplanowanych warsztatów zaproponowany został jeszcze przez śp. kol. Edwarda Kaniewskiego, który był pomysłodawcą cyklu warsztatowych wyjazdów szkoleniowych dla przewodników naszego województwa organizowanych przez wojewódzki Samorząd Przewodników. Prowadzenia warsztatów podjął się kol. Ryszard Ziernicki – przewodniczący Samorządu Przewodników Turystycznych PTTK województwa śląskiego.
Pierwszym przystankiem warsztatów były Łagiewniki (dzielnica Bytomia), gdzie stoi pochodzący z wczesnego średniowiecza kamienny krzyż pokutny, który zgodnie z tradycją jest znakiem wiary miejscowej ludności oraz pamiątką pobytu na terenie Bytomia, Apostołów Słowian – Cyryla i Metodego.
Z Łagiewnik udaliśmy się na najstarszą część Bytomia, Wzgórze Małgorzatki, gdzie na wzgórzu znajdowało się wczesnośredniowieczne grodzisko, będące miejscem istnienia kasztelanii bytomskiej otoczonej fosą. Około 1116 r. książę Bolesław Kędzierzawy miał ufundować na tym miejscu kamienny romański kościół, a świadczyć o tym ma zachowany do dzisiaj tzw. tympanon Jaksy. Jego wierną kopię zobaczyć można na placu przy domu misyjnym, na którym widnieje postać księcia z makietą kościoła. Obecnie na tym miejscu stoi wybudowany w latach 1880-1881 neogotycki kościół pw. św. Małgorzaty, obsługiwany od 1934 r. przez księży werbistów (Zgromadzenie Słowa Bożego, łac. Societas Verbi Divini – SVD).
Z wzgórza przeszliśmy spacerkiem do śródmieścia zaglądając na chwilę na pobliską stację kolejki wąskotorowej kursującej w okresie letnim z Bytomia do Miasteczka Śląskiego, a także na bytomską stację kolejową z zabytkowym budynkiem dworca. Ulicą Dworcową doszliśmy do ul. Piekarskiej, gdzie stoi neogotycki kościół pw. Świętej Trójcy. Pierwotnie na tym miejscu usytuowany był cmentarz poza murami miasta przy nieistniejącej Bramie Wrocławskiej.
Następnie udaliśmy się na bytomski Rynek, aby nawiedzić pochodzący z XIII w. gotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Po wysłuchaniu historii o kościele przez Rynek udaliśmy się ul. Przechodnią i ul. Karola Szymanowskiego do zabudowań kościoła św. Wojciecha, a dalej do ul. Krakowskiej, gdzie zobaczyliśmy dawny kościółek szpitalny Bożogrobców. Później idąc ul. W. Korfantego zobaczyliśmy pozostałości dawnych murów obronnych miasta, a na placu Grunwaldzkim miejsce, gdzie miał stać zamek książąt bytomskich.
Z placu ul. Podgórną doszliśmy do pl. Sobieskiego, gdzie oczekiwał na nas autokar, którym przejechaliśmy do Będzina. Tam weszliśmy na wzgórze zamkowe, gdzie oczekiwał na nas konserwator zabytków powiatu będzińskiego Artur Rok, który przedstawił przewodnikom historię będzińskiego zamku i wzgórza.
Kolejnym punktem naszych warsztatów było najwyższe wzniesienie Wyżyny Śląskiej – Wzgórze Świętej Doroty, potocznie nazywane Wzgórzem Dorotki (381,3 m n.p.m.) w Będzinie Grodźcu. Na spłaszczonym szczycie wysłuchaliśmy historii o istniejącym w tym miejscu grodzisku z czasów kultury łużyckiej, a także mogliśmy zobaczyć stojący tam, pochodzący z 1635 r. kościół pw. św. Doroty. Warto zaznaczyć, że kościół ten leży na pątniczym szlaku św. Jakub – Via Regia do Santiago de Composteli.
Ostatnim punktem warsztatów był Siewierz, gdzie po krótkim odpoczynku i posiłku w rynkowej karczmie wraz z panem Arturem Rokiem udaliśmy się na dawny zamek biskupów krakowskich. Jest to obecnie trwała ruina wzniesionego w 1 połowie XIV w. i wielokrotnie przebudowywanego do XVIII w. zamku. Zawiera ona w sobie autentyczne elementy średniowiecznej warowni, jak i pozostałości dawnej rezydencji biskupów krakowskich z XVI-wiecznym systemem obronnym: fosą, zwodzonym drewnianym mostem i systemem do użycia broni palnej. Końcowym akcentem było nawiedzenie niewielkiego jednego z najstarszego na Śląsku romańskiego kościółka św. Jana Chrzciciela, który stoi w miejscu lokacji dawnego siewierskiego grodu.
Już dzisiaj zapraszamy na kolejne 66. Warsztaty Przewodnickie pt. „Raz na sportowo”, które zaplanowane są na sobotę 21 marca 2020 r., a ich tematem będą słynne obiekty sportowe m.in. Stadion Śląski w Chorzowie, a także stadiony Górnika Zabrze i Piasta Gliwice.
Tekst i zdjęcia: kol. Adam Lapski
